Afty to małe owrzodzenia rozwijające się w tkankach miękkich w jamie ustnej. Choć nie są zbyt groźne czy zaraźliwe, to mogą być bardzo bolesne i utrudniać jedzenie oraz picie. Istnieje wiele różnych potencjalnych przyczyn owrzodzeń, w tym stres, hormony, dieta i niektóre schorzenia. Nie ma jednego uniwersalnego rozwiązania na złagodzenie bólu aftowego, ale istnieje kilka domowych środków na afty, które mogą przynieść pewną ulgę oraz przyśpieszyć proces gojenia.
Czym są afty?
Afty, znane jako owrzodzenia jamy ustnej, to niewielkie zmiany, które rozwijają się na miękkich tkankach jamy ustnej. Zwykle występują na ustach, języku, policzkach i dziąsłach i mogą powodować takie objawy, jak ból, pieczenie oraz trudności z jedzeniem lub piciem.
Przyczyny powstawania aft w jamie ustnej
Uważa się, że afty są spowodowane wieloma czynnikami, w tym urazem jamy ustnej, infekcjami wirusowymi, kwaśnymi pokarmami i stresem. Leczenie aft zazwyczaj obejmuje dostępne bez recepty leki przeciwbólowe i środki miejscowe, takie jak żele znieczulające lub kremy kortykosteroidowe.
W niektórych przypadkach konieczne mogą być leki na receptę. Chociaż afty mogą być uciążliwe, zwykle nie są poważne i ustępują samoistnie w ciągu kilku tygodni. Proces leczenia można przyśpieszyć korzystając z domowych sposobów na afty.
Domowe sposoby na afty
Większość populacji zmaga się z aftami przynajmniej raz w roku. Chociaż są stosunkowo nieszkodliwe powodują pewnego rodzaju dyskomfort. Na szczęście istnieje wiele domowych sposobów na afty, które mogą pomóc złagodzić ból i przyspieszyć proces gojenia.
1. Płukanie słoną wodą
Płukanie ust słoną wodą kilka razy dziennie może przyspieszyć proces gojenia aft oraz zmniejszyć ból i stan zapalny. Dodaj ½ łyżeczki soli do filiżanki ciepłej wody i mieszaj, aż sól się rozpuści.
Płucz usta przez 15 – 30 sekund, wypluj roztwór i wypłucz jamę ustną wodą.
2. Płukanie sodą oczyszczoną
Podobnie jak słona woda, soda oczyszczona może również pomóc w zmniejszeniu bólu i stanów zapalnych związanych z aftami. Dodaj 1 łyżeczkę sody oczyszczonej do kubka ciepłej wody i mieszaj, aż się rozpuści. Płucz usta roztworem przez 30 sekund i wypluj roztwór. Następnie wypłucz usta czystą wodą.
3. Płukanie wodą utlenioną
Woda utleniona (nadtlenek wodoru) jest środkiem antyseptycznym, który może przyspieszyć proces gojenia poprzez zabijanie bakterii w jamie ustnej. Aby użyć wody utlenionej jako płukanki do ust, wymieszaj równe części wody utlenionej zawierającej 3% nadtlenku wodoru i wody.
Możesz płukać usta przed 30 sekund usta roztworem lub aplikować na wacik, a następnie przykładać go do miejsc dotkniętych owrzodzeniem.
4. Ałun
Sproszkowany ałun ma działanie ściągające i może pomóc wysuszyć afty, przyśpieszając proces gojenia. Aby użyć proszku ałunu, zwilż wacik wodą i zanurz go w proszku. Nałóż wacik bezpośrednio na ranę i pozostaw na 5 minut przed usunięciem. Następnie wypłucz usta czystą wodą. Powtarzaj w razie potrzeby przez cały dzień.
Nie używaj proszku ałunu, jeśli masz skaleczenia lub otwarte rany w ustach, ponieważ może to jeszcze bardziej je podrażnić lub powodować uczucie pieczenia.
5. Jogurt naturalny
Jogurt zawiera żywe kultury probiotyczne, które pomagają zwalczać infekcje i wspomagają gojenie. Według badania z 2020 roku zawarte w jogurcie bakterie Lactobacillus, mogą pomóc w eliminacji H. pylori. Warto włączyć szklankę jogurtu do swojej codziennej diety podczas leczenia aft oraz w przypadku często powracającej dolegliwości.
6. Mleko magnezowe
Mleko magnezowe zawiera wodorotlenek magnezu, który jest pomocny w neutralizacji kwasu żołądkowego. Stosowany doustnie może pomóc złagodzić ból i podrażnienie spowodowane aftami. Aby użyć, nałóż niewielką ilość mleka magnezowego na afty i pozostaw na kilka sekund przed spłukaniem. Powtarzaj do trzech razy dziennie.
7. Aloes
Aloe vera to roślina, która ma wiele właściwości leczniczych oraz pielęgnacyjnych. Żel z rośliny aloesu należy nakładać bezpośrednio na owrzodzenia, aby złagodzić ból i przyspieszyć gojenie.
8. Olejek goździkowy
Olejek goździkowy ma naturalne właściwości przeciwbólowe, dzięki czemu jest skuteczny w leczeniu aft. Wystarczy nałożyć kilka kropli olejku goździkowego rozcieńczonego w łyżeczce oliwy bądź oleju kokosowego, zaaplikować na wacik, a następnie nałożyć na ranę. Powtarzaj zabieg kilka razy dziennie, aż ból się zagoi.
9. Olejek z drzewa herbacianego
Olejek z drzewa herbacianego to kolejny naturalny środek, który można stosować w leczeniu aft. Ma właściwości antyseptyczne i przeciwdrobnoustrojowe, dzięki czemu skutecznie wspomaga gojenie i zapobiega infekcjom. Rozcieńcz 1-2 krople olejku z drzewa herbacianego w łyżeczce oleju nośnikowego bądź wody, a następnie nałóż bezpośrednio na afty.
10. Suplementacja
Przyczyną aft mogą być niedobory witamin i minerałów. Podczas leczenia warto rozważyć przyjmowanie suplementów z: kwasem foliowym, witaminą B12, cynkiem, żelazem, witaminą E, witaminą C, a także kwasami tłuszczowymi omega-3 i l-lizyną.
11. Płukanie olejem kokosowym
Olej kokosowy ma właściwości przeciwgrzybicze, antybakteryjne i przeciwwirusowe, co sprawia, że jest skuteczny w leczeniu aft, a także zapobiega nawrotom infekcji. Sposób ten jest banalnie prosty. Wystarczy przyjąć do ust łyżkę oleju kokosowego, a następnie płukać nim usta przeciskając olej przez szczeliny zębowe. Płucz przez 10 minut, a następnie wypluj i dokładnie wypłucz jamę ustną wodą.
Olej kokosowy to również świetny domowy sposób na zapobieganie tworzeniu się kamienia nazębnego oraz wybielanie zębów.
12. Ocet jabłkowy
Ocet jabłkowy jest popularnym domowym lekarstwem na różne schorzenia, w tym na afty. Zwolennicy twierdzą, że kwas octowy w occie jabłkowym pomaga zabijać bakterie i wspomaga gojenie.
Przed użyciem octu pamiętaj, aby rozcieńczyć go w wodzie. Częste stosowanie w formie nierozcieńczonej może prowadzić do demineralizacji szkliwa. Rozcieńcz łyżkę octu w szklance wody, a następnie płucz usta roztworem przez 30 – 60 sekund. Taki zabieg powtarzaj każdego dnia, aż do zagojenia się owrzodzeń.
Bezpośrednie aplikowanie octu jabłkowego sprawia, że nie narażamy szkliwa na jego działanie. Aplikują wacikiem, pamiętaj, aby również użyć go po rozcieńczeniu. Kwaśny charakter octu zamiast wspomagać leczenie może powodować dodatkowy ból i nasilać dolegliwość.
13. Płukanki ziołowe
Płukanki ziołowe to kolejny domowy sposób na afty. Warto wyszczególnić przede wszystkim:
- Rumianek: posiada właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, dzięki czemu jest popularnym domowym lekarstwem na afty.
- Szałwia: ma właściwości antybakteryjne i antyseptyczne, które mogą przyspieszyć proces gojenia aft.
- Łopian: uważa się, że łopian ma właściwości przeciwzapalne, które mogą pomóc w leczeniu owrzodzeń.
- Koniczyna czerwona: jest bogata w garbniki, które pomagają zmniejszyć stan zapalny.
- Nagietek: naturalne środek o właściwościach przeciwzapalnych, które może pomóc złagodzić afty.
- Rozmaryn: kolejne zioło o działaniu przeciwzapalnym.
- Jeżówka: zioło znane ze swojego działania wzmacniającego układ odpornościowy, a niektórzy uważają, że pomaga również leczyć afty.
Zioła te kupisz w większości sklepów ze zdrową żywnością. Aby zrobić płukankę parz 1 łyżeczkę ziół w szklance wody przez 10 minut. Następnie odcedź, pozwól aby napar nieco ostygł i zacznij płukać usta.
14. Miód
Miód ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwzapalne, dzięki czemu jest popularnym domowym lekarstwem na afty. Nałóż miód na afty za pomocą wacika. Możesz również dodać miód do herbaty ziołowej lub rozcieńczonego octu jabłkowego i użyć go do płukania
15. Torebka herbaty
Herbata zawiera kwas garbnikowy, który może być pomocny, zmniejszając stan zapalny i usuwając płyn z rany. Zmocz torebkę herbaty w gorącej wodzie, a następnie nakładaj ją na ranę na 10–15 minut kilka razy dziennie, aż rana się zagoi. Ze względu na właściwości przeciwzapalne warto użyć herbaty rumiankowej.
16. Odpowiednie posiłki
Unikaj jedzenia kwaśnych, ostrych, słonych i gorących, które w kontakcie z aftami mogą powodować ból i nasilać dolegliwość. Warto również postawić na jedzenie miękkich pokarmów, które nie będą powodować nadmiernego dyskomfortu podczas przeżuwania.
17. Ssanie kostek lodu
Ssanie kostek lodu może pomóc złagodzić ból związany z aftami. Może również pomóc w zmniejszeniu stanu zapalnego. Trzymaj kostkę lodu w ustach przy owrzodzeniu przez 5-10 minut.
Jak zapobiegać powstawaniu oraz nawrotom aft?
Jest kilka rzeczy, które możesz zrobić, aby zapobiec tworzeniu się aft.
- Myj zęby szczoteczką o miękkim włosiu.
- Unikaj używania agresywnych środków do higieny jamy ustnej.
- Staraj się ograniczać spożycie kwaśnych pokarmów i napojów.
- W przypadku wystąpienia aft, unikaj ostrych lub słonych potraw, które mogą podrażnić ból.
Podsumowanie
Jeśli szukasz domowego lekarstwa na afty, masz wiele opcji do wyboru. Te zabiegi mogą nie działać dla wszystkich, ale warto spróbować, jeśli chcesz uniknąć bólu i niedogodności związanych z owrzodzeniami. Jeśli afty często powracając koniecznie porozmawiaj ze swoim lekarzem oraz odwiedź stomatologa.
